Ayçiçeği Hangi Bölgede Yetişir?

Ayçiçeği, dünyanın birçok yerinde yetişen bir bitkidir. Genel olarak yağ ve tohumları kullanılır. Tohumlar, fabrika işçiliğinden geçerek çekirdek olarak üretilip satışa sunulmaktadır. Bunun dışında, yağ oranı yüksek olan bu bitkiden ayçiçek yağı elde edilir ve dünya yağ ihtiyacının çoğunluğunu bu bitki yağı karşılamaktadır. Her ne kadar farklı bitkilerden de yağ elde edilse de, sirkülasyonu ve yetiştiriciliği kısa vadede çok olan ayçiçeği daha yaygın bir hale gelmiştir.

Ülkemizde ayçiçeği, özellikle Marmara ve Trakya bölgelerinde yetişmektedir. Hava sıcaklığının çok yüksek derecelere ulaştığı yerlerde yetişme olasılığı da bulunmasına rağmen, ayçiçeği nem sevmeyen bir bitki olduğu için genellikle bu iki bölgede yetiştiriciliği daha yaygındır. Türkiye'de yetişme alanı olarak yoğunluk bu bölgelerde gözlemlense de, ayçiçeği bitkisi Akdeniz Bölgesi'nin nem oranı düşük iç kesimlerinde de yetiştirilmektedir. Özellikle Adana ilinin Çukurova olarak bilinen bölgelerinde dikimi ve yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu bölgelerde yetişen ayçiçeği, genel olarak Türkiye'nin yağ ihtiyacının %70'ini karşılamaktadır.

Ayçiçeği bitkisi her toprakta yetişmesine rağmen, özellikle suyu tutan topraklarda daha çok verim verir. Bu nedenle, ülkemizde su tutma oranı yüksek topraklar Marmara ve Trakya bölgelerinde bulunduğundan, yetiştiriciliği daha yaygın olarak yapılmaktadır. Birçok toprak seçeneği olan bu bitki, kazık kök yapısına sahip olduğundan topraktaki tüm maddeleri çeker. Bu yüzden, bu bitkinin ekiminin yapıldığı toprakların bir dönem dinlendirilmesi veya başka bir bitki ekilerek toprağın kendine gelmesi sağlanmalıdır. Bunun dışında, ayçiçeği -4 derece sıcaklığa kadar kendini koruyabilme özelliğine sahiptir ve ilk don olaylarına karşı dayanıklı bir yapıya sahiptir. Yağışın bol olduğu yerlerde ekimi sonucunda verimi çok yüksek düzeyde gerçekleşir. Her ne kadar soğuğa dayanıklı bir bitki olsa da, ayçiçeğinin hasat döneminde nem oranı %10'u geçmemelidir. Aksi takdirde, hasat sonunda depolanan bitkinin tohumları kızışarak bozulma riski taşır.

Ayçiçeği bitkisinin en çok yağ için üretilmesinin en büyük nedeni, yağ üretiminde çok yüksek bir yüzdeye sahip olmasından ötürüdür. Bunun dışında kalan tohumlarının çekirdek olarak üretilmesi, ülkemizde pek yaygın bir ekim sebebi değildir. Ayçiçeği, nem oranı düşük, sıcaklığı 26-28 derece aralığında ve suyu tutan toprakların bulunduğu yerlerde yetişir. Bu özelliklere sahip Türkiye bölgeleri de Trakya ve Marmara bölgeleridir. Unutmayın, her bitkinin kendine has yetişme özellikleri vardır. Çok geniş bir toprak kabulü olan ayçiçeği bitkisi bile belirli niteliklere sahip yerlerde yetişir.