Ayçiçek tohumu (Helianthus annuus), papatyagiller (Asteraceae) familyasından olan çiçekli bir tarım bitkisidir. Yetişme koşulları, derin, rutubetli ve organik maddelerce zengin topraklarda verimli ürün verir. Ayçiçeği kısmen kuraklığa dayanıklı bir bitkidir ve ilkbaharın geç donlarına dayanabilir. Kurak bölgelerde sulanmalıdır. Alüvyal ve potasyumca zengin topraklarda verimi artar; bu nedenle, bu elementlerce zengin olan akarsu kenarları bu ürünün yetiştiriciliği için en uygun yerlerin başında gelir. Ayçiçeği, 100-150 gün içerisinde 2600 ile 2850 derece gün sıcaklığı gerektirir. Tohumların en iyi çimlenme zamanı, toprağın 8-10 derece olması gerektiği dönemdir. Ayçiçeği bitkisi fideleri kotiledon döneminde -4 dereceye kadar dayanabilmektedir. En iyi yetişme sıcaklığı 21 ile 24 derece arasındadır. Genellikle vejetatif dönemde serin, generatif dönemde ise açık ve güneşli hava ister. Yetişme sürecinde yağışların sağlayacağı veya sulama ile toprağa verilecek 450 mm civarında su, en iyi verimi alabilmek için yeterlidir. Dünyada en çok ayçiçeği yetiştirilen ülke Meksika'dır. Ilıman iklimli birçok ülke, yüksek ekonomik faydasından dolayı ayçiçeği yetiştirir.

Ayçiçeğinden düşük asitli ve sarımtırak bir yağ elde edilir. Yemeklik yağ olarak kullanılabildiği gibi margarin, yağlı boya ve sabun gibi çeşitli alanlarda da kullanılır. Ayçiçeğinin yağı alındıktan sonra kalan küspesi hayvanlara yem olarak verilirken, sap ve samanları yakacak olarak kullanıldığı gibi selüloz endüstrisinde de kullanılır.

Ayçiçek tohumunun içeriğindeki çinko ve fosfor, kemik ve dişlerin oluşumu için gereklidir. Ayrıca fosfor, kalp kasının kasılması ve böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcıdır. Çinko ise yaraların iyileşmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, kronik enfeksiyonların ortadan kaldırılması, tat ve koku duyarlılığının güçlenmesi ve sperm sayısının artması açısından büyük önem taşır. B6 vitamini bağışıklık sistemini güçlendirmeye katkı sağlar.

E vitamini, kalp, damar, beyin ve sinir fonksiyonlarını düzenler, yaraların iyileşmesi için faydalıdır, prostat kanserine karşı koruyucu olup, cilt yaşlanmasını geciktirir.